27 Δεκεμβρίου 2013

Κανέλα: Ναι μεν, αλλά...

Κανέλα ονομάζεται ο αρωματικός φλοιός του τροπικού φυτού cinnamomum (κινάμωμο). Παλιά την λέγανε σιναμική ή σιναμό. Η γνήσια και ποιοτικά καλύτερη κανέλα ανήκει στην Κεϋλάνη. 

Γνωστή επίσης είναι και η κανέλα της Κίνας (cinnamon Sinese, cinammomum Cassia, Cannele de China), η οποία προέρχεται από την κασσία, αλλά είναι ποιοτικά κατώτερη. Υπάρχουν βέβαια και άλλα δέντρα των οποίων οι φλοιοί είναι γνωστοί ως κανέλα και οι οποίοι έχουν παρόμοιο άρωμα με την αυθεντική κανέλα, όπως η λευκή κανέλα ή ψευτοκανέλα (canella alba), η οποία προέρχεται από το δέντρο canella alba των Αντιλών αλλά και η κανέλα του Μαλαμπάρ.

 Η αυθεντική κανέλα Κεϋλάνης έχει μακριά και ντελικάτα ξυλαράκια με λεπτές στρώσεις και ανοιχτό ηλιοκαμένο χρώμα. Είναι πιο λεπτή με πολλές στρώσεις. Είναι εύθραυστη και σπάει εύκολα, ενώ το άρωμά της είναι φίνο και γλυκό. Η κασσία είναι πιο σκουρόχρωμη και το ξύλο της είναι χοντρό και συμπαγές με λίγες στρώσεις, ενώ δεν σπάει εύκολα. Έχει έντονο και πικάντικο άρωμα. Είναι φθηνό και λιγότερο ποιοτικό μπαχαρικό. Η ποιότητα της κανέλας καθορίζεται από το χρώμα και την τρυφερότητα του φλοιού που εκφράζεται σε «ekelle».

Η κουμαρίνη είναι ένα φυτοχημικό με γεύση ανάλογη της βανίλιας και γλυκιά μυρωδιά κάπως σαν φρεσκοκομμένο γρασίδι. Αυτή, βρίσκεται σε διάφορα φυτά όπως την συνηθισμένη και πολύ φθηνή ποικιλία της κανέλας Cinnamomum Cassia, τη γλυκόριζα, το σέλινο, το χαμομήλι κ.α.
 Δυστυχώς, η κουμαρίνη είναι τοξική σε υψηλές δόσεις στον άνθρωπο και προξενεί βλάβες στο συκώτι και στα νεφρά. Η κουμαρίνη ως επί το πλείστον βρίσκεται στην κασσία, ενώ η κανέλα Κεϋλάνης περιέχει αρκετά χαμηλότερες ποσότητες. Το πρόβλημα με την τριμμένη κανέλα που κυκλοφορεί, είναι ότι στην πλειοψηφία της είναι αναμεμιγμένη με κασσία και δεν είναι καθαρή γνήσια κανέλα. Αυτό αυξάνει τα επίπεδα κουμαρίνης στα διάφορα προϊόντα που χρησιμοποιείται κανέλα.

Οι έγκυες γυναίκες να αποφεύγουν τα υπερβολικά ποσά κανέλας δεδομένου ότι οι υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν αποβολή. Η κανέλα cassia δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που τους έχουν συνταγογραφηθεί αντιπηκτικά φάρμακα ή τα άτομα με αιμορραγικές διαταραχές. Αν είστε διαβητικός και παίρνετε φάρμακα που επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα ή τα επίπεδα ινσουλίνης, στη συνέχεια, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν πάρετε κανέλα. Η λήψη τους μαζί της μπορούν να έχουν αθροιστική δράση.

Μπορούμε να περιορίσουμε την υψηλή συγκέντωση κουμαρίνης;
Ναι.Οι ευεργετικές ουσίες της κανέλας είναι διαλυτές στο νερό. Η κουμαρίνη δεν είναι κι έτσι μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτήν ρίχνοντας ζεστό νερό σε ένα από τα γνωστά χάρτινα φίλτρα όπου έχουμε βάλει κανέλα αντί για καφέ.

Θεραπευτικές ιδιότητες
H κανέλα είναι παραδοσιακό φάρμακο για προβλήματα του πεπτικού συστήματος όπως η ναυτία, ο πυρετός και η διάρροια καθώς και για καταπονημένους μυς και για άλλα συμπτώματα ιογενών παθήσεων όπως τα κρυολογήματα.(Chevallier, 1996)
Στην Ινδία η κανέλα λαμβάνεται μετά τον τοκετό ως αντισυλληπτικό λόγω της εμμηναγωγούς δράσης της, διεγείροντας τη μήτρα και διευκολύνοντας την εμμηνόρροια. Σύμφωνα με την Ayurveda, η κανέλα θεωρείται αφροδισιακή ενώ είναι σημαντική και για την ανθελμιτική της δράση. Επιπλέον χρησιμοποιείται για τη ξηροστομία, το κνησμό, τη βρογχίτιδα, για προβλήματα του ουροποιητικού και για καρδιολογικές παθήσεις. Στα μοναστήρια του Θιβέτ η κανέλα έχει ιδιαίτερη αξία και θεωρείται σημαντικό φάρμακο χάρη στην ιδιότητα της να καθαρίζει τον οργανισμό, να τον αποτοξινώνει και να τον θεραπεύει.
(Krishnamurthy, 2009)

Σύγχρονες έρευνες επιβεβαίωσαν την αντιμυκητιακή δράση και αποτελεσματικότητα του εκχυλίσματος του κιννάμωμου. Μάλιστα βρέθηκε ότι οι κινναμικές αλδεΰδες του εκχυλίσματος της κανέλας μπορούν αποτελεσματικά να δράσουν κατά 4 ειδών Candida, χωρίς όμως να προκαλέσουν κάποιο αρνητικό αξιοσημείωτο αντίκτυπο στον πληθυσμό των ευεργετικών προβιοτικών στελεχών.

Κλινικές έρευνες έδειξαν ότι το κιννάμωμο μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους με διαβήτη τύπου ΙΙ, βελτιώνοντας την ικανότητα του οργανισμού να χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά την ινσουλίνη. Αυτό συμβαίνει επειδή όπως φαίνεται από τις μελέτες η κανέλα διεγείρει την ευαισθησία των κυτταρικών υποδοχέων της ινσουλίνης και ταυτόχρονα εμποδίζει την δράση ενός ενζύμου πού εντείνει την ινσουλινοαντίσταση.

Στις ίδιες έρευνες εμφανίστηκε σημαντική μείωση των τριγλυκεριδίων, της LDL χοληστερόλης και της συνολικής χοληστερόλης χωρίς σημαντική μείωση της HDL χοληστερόλης.
Θεωρείται ότι διαθέτει την πλέον ισχυρή αντιοξειδωτική δράση συγκρινόμενη με άλλες ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες πού ανευρίσκονται στο μοσχοκάρυδο, στη βανίλια, στον άνηθο, στην πιπερόριζα και στη γλυκόριζα.

Κλινικές χρήσεις
• Δυσπεψία
• Απώλεια όρεξης
• Διάρροια
• Διαβήτης

Άλλες χρήσεις
Η κανέλα χρησιμοποιείται σαν φυσικό συντηρητικό τροφίμων. Οι αξιοσημείωτες αντιμικροβιακές, μυκητοκτόνες και αντιοξειδωτικές του δράσεις αποτελούν το θεωρητικό υπόβαθρο για αυτή του τη χρήση. Συγκεκριμένα χρησιμοποιείται στη μαγειρική, ζαxαροπλαστική, την ποτοποιία και την αρωματοποιία. Χρησιμοποιείται με την μορφή φλούδας (κομμάτι από τον φλοιό), σκόνης αιθέριου ελαίου και βάμματος.

Δοσολογία
• Αποξηραμένος φλοιός (σύνθλιψη κανέλας) : 1,5-4g, 4 φορές την ημέρα
• Υγρό εκχύλισμα : αραίωση 1:1, 0,5-1ml, 3 φορές την ημέρα
• ½ με ¾ του κουταλιού του γλυκού σκόνη κανέλας σε ένα φλιτζάνι βραστο νερού, 2-3 φορές την ημέρα χορηγούμενο μαζί με τα γεύματα
• Αιθέριο έλαιο : 0,05-2ml διαλυμένο σε έλαιο βάση

Αλληλεπιδράσεις
Λόγω έλλειψης δεδομένων από κλινικές δοκιμές, ακριβώς λόγω του γεγονότος ότι δεν έχουν γίνει πολλές, δεν έχουν καταγραφεί αλληλεπιδράσεις. Η μόνη αλληλεπίδραση που έχει εντοπιστεί σε εργαστηριακό επίπεδο είναι με τις τετρακυκλίνες και συγκεκριμένα ότι παρουσία της κανέλλας μειώνεται η απορροφισιμότητα των τετρακυκλινών.
Ειδικότερα η αλληλεπίδραση κατά τη συγχορήγηση με άλλους υπογλυκαιμικούς παράγοντες, μπορεί σε θεωρητική βάση να έχει αθροιστικό αποτέλεσμα, οπότε χρειάζεται συχνή παρακολούθηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.

Ανεπιθύμητες ενέργειες
Υπό την μορφή σκόνης, όταν χορηγείται per os, είναι πολύ καλά ανεκτή.
Αντίθετα, το αιθέριο έλαιο το οποίο χορηγείται τοπικά, είναι πιθανόν να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, (η κινναμαλδεΰδη και οι κουμαρίνες μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του δέρματος και των βλεννογόνων). Συγκεκριμένα, έχουν αναφερθεί τα εξής περιστατικά :

• δερματίτιδα εξ’ επαφής
• στοματίτιδα
• κάψιμο στόματος
• φωτοδερματίτιδα
• περιστοματική δερματίτιδα
• στοματική λευκοπλακία

Συμπερασματικά, παρατηρείται ότι μερικά από αυτά που οι άνθρωποι από χιλιετίες είχαν εμπειρικά αντιληφθεί για τη δράση της κανέλας στην υγεία, άρχισαν να αποδεικνύονται με επιστημονικό τρόπο χάρις στις σύγχρονες έρευνες. Είναι βέβαια νωρίς να ισχυριστεί κάποιος ότι η κανέλα μπορεί να χρησιμεύει για την θεραπεία του διαβήτη. Ο ρόλος της, όμως, στη πρόληψη και αντιμετώπιση του διαβήτη και άλλων παθήσεων φαίνεται να υπόσχεται πολλά και απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου